woensdag 3 januari 2018

190. De kunst van lezen: extra foto-expositie

Vanaf gisteren is in de hal van de Koninklijke Bibliotheek (op de eerste etage) een reeks foto's van Jos Uljee te zien. Ze geven een impressie van de tentoonstelling 'De kunst van lezen', die momenteel in Museum Meermanno te zien is (het is een samenwerking van KB en Meermanno).



Hal van de Koninklijke Bibliotheek, 2 januari 2017
Tegelijk verscheen in het tijdschrift De Boekenwereld (jaargang 33, nr 4) een aankondiging van de tentoonstelling in Meermanno. Ik citeer (en ik citeer mijzelf):


‘De kunst van lezen’ toont meer dan 20 bijzondere combinaties van papieren boeken met online aspecten uit de wereld van de industrie en de kunst. Twintig internationale kunstenaars uit Amerika, Nederland, Engeland, Frankrijk, Australië, Zuid-Afrika en andere landen werkten eraan mee.


Jos Uljee, 'De kunst van lezen'
Het onderwerp van de tentoonstelling is het lezen zelf: hoe werkt lezen eigenlijk en hoe ga je als lezer om met woorden, geluiden en beelden die tegelijk op je af komen? Lezen is immers niet alleen kijken, meerdere zintuigen lezen met je mee. Zes aspecten van het lezen komen aan bod: bladeren, aanraken, zien, onthouden, je concentreren en reageren.

William Kentridge’s 2nd Hand Reading (2014) opent de tentoonstelling. Het is de eerste keer dat dit werk – een combinatie van film en boek - integraal te zien is in Nederland. Dat geldt voor de meeste objecten in de tentoonstelling. Ook het laatste is voor het eerst in Nederland te zien: Print Wikipedia van Michael Mandiberg, een uitgeprinte versie van de Nederlandstalige Wikipediapagina’s.

Er zijn prachtige kunstwerken te zien met foto’s die op warmte reageren, vertalingen van gedichten die verstoord raken door nieuwere vertalingen, in een huid blindgedrukte namen van oorlogsslachtoffers, ogen die kippen achtervolgen, teksten die door een bril aan je worden voorgelezen.

Jos Uljee, 'De kunst van lezen'
Lezen blijft een bijzondere ervaring. Door het boek aan te raken, worden zintuiglijke ervaringen opgeroepen die van alles los maken in het brein, inclusief gehoor en smaak. Dat komt doordat we eigenlijk niet kunnen lezen. Er is geen orgaan voor. Er is niet één speciaal hersengebied dat lezen mogelijk maakt. Meerdere gebieden in het brein worden bij lezen aangesproken en door die diversiteit wordt lezen zo’n intense ervaring.

De tentoonstelling gaat over kwesties als kijken versus lezen, de fragiliteit van tekst op internet en de behoefte aan onveranderlijke teksten, de verschillende soorten van lezen, het anders lezen dan wij denken te lezen, de wisselwerking tussen techniek en leeswijze, tussen papier en online en de keuze tussen concentratie en prikkeling. Over het echte verschil tussen analoog en digitaal en over de wijze waarop bij het lezen waarneming, nieuwsgierigheid, kennis, amusement en ontroering mogelijk worden.

De boeken liggen niet in vitrines, de lezer is in deze tentoonstelling echt een lezer.

‘De kunst van lezen. Van William Kentridge tot Wikipedia’
Museum Meermanno, Den Haag
18 november 2017 t/m 4 maart 2018

'De kunst van lezen'. Foto-impressie door Jos Uljee
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Te zien tot begin maart 2018

Jos Uljee, 'De kunst van lezen'

Geen opmerkingen:

Een reactie posten